بازاریابی بخش مهمی از موفقیت در صنعت گردشگری است. هر صنعت و خدماتی برای بقا و موفقیت خود نیاز به شناخت سلیقه مشتریان خود و سپس تامین آن‌ها دارند، به شکلی که مشتریان بار دیگر به استفاده از محصولات یا خدمات آن‌ها راغب شوند. صنعت گردشگری نیز از این قاعده مستثنی نیست.
اما مفهوم بازاریابی در صنعت گردشگری چیست؟
بازاریابی در صنعت گردشگری ۴ مرحله دارد:
یک: شناسایی و پیش‌بینی نیازهای مشتری در خدمات و محصولات گردشگری
دو: فراهم کردن خدمات و محصولات برای تأمین این نیازها
سه: مطلع ساختن مشتری از این خدمات و محصولات
چهار: ایجاد انگیزه خرید در مشتریان به صورتیکه موجب رضایت مشتری و رغبت او به بازگشت و استفاده مجدد از خدمات و محصولات شود.
به طور کلی ۳ استراتژی بازاریابی در صنعت گردشگری وجود دارد:
- استراتژی بازار انبوه یا یکنواخت
- استراتژی تمایز یا چندگانه
- استراتژی متمرکز
استراتژی بازار انبوه یا یکنواخت
این استراتژی بیشتر انتخاب شرکت‌هایی است که به صورت تک خدمات عمل می‌کنند. این شرکت‌ها بازار را تقسیم بندی نمی‌کنند و بازار هدف ویژه‌ای ندارند. به طور مثال آژانس‌های مسافرتی که تنها تور زمینی به یک سری کشورهای خاص می‌برند از استراتژی بازار انبوه استفاده می‌کنند.
استراتژی تمایز یا چندگانه
این استراتژی را شرکت‌هایی به کار می‌برند که توانایی تولید چند محصول یا ارائه چند نوع خدمات دارند. این شرکت‌ها بازار را تقسیم بندی می‌کنند، نیازهای هر بخش را تعیین می‌کنند و برای چند بخش مختلف بازار شروع به ارائه خدمات یا محصولات می‌کنند. به طور مثال، آموزشگاه‌های گردشگری که دوره‌های آموزشی برای گروه‌های مختلف جامعه برگزار می‌کنند از این استراتژی بهره می‌برند. آژانس‌های مسافرتی که تورهای مختلف زمینی و هوایی برگزار می‌کنند نیز استراتژی تمایز یا چندگانه را به کار می‌برند. چنین شرکت‌هایی مشتریانی متنوع با نیازهای گوناگون دارند.
استراتژی متمرکز
این استراتژی مخصوص شرکت‌های کوچکی است که منابع محدودی دارند. از آنجایی که این شرکت‌ها توانایی رقابت با شرکت‌های بزرگتر و جذب مشتریان زیاد ندارند وارد بازارهای بزرگ نمی‌شوند. در عوض با ورود به بازارهای کوچک‌تر تلاش می‌کنند سهم بیشتری برای خود ایجاد کنند. به طور مثال، یک شرکت گردشگری کوچک که توانایی رقابت با شرکت‌های بزرگ و مطرح گردشگری را ندارد، به جای فعالیت و تبلیغ در شهرهای بزرگ، سعی می‌کند مشتریان خود را در شهرهای کوچک پیدا کند و به این ترتیب برای خود درآمد مناسب ایجاد کند.
موفقیت در بازار رقابتی گردشگری مستلزم شناخت نیاز و سلیقه مشتریان و سپس انتخاب گروه یا گروه‌هایی از آن‌ها است. تامین این نیازها، تبلیغ و سپس ارائه آن‌ها قدم‌‌های بعدی هستند. اما مهم‌ترین مرحله در بازاریابی گردشگری همان مرحله نهایی است؛ ارائه! ارائه به شکلی که مشتری چیزی از محصول یا خدمات شما در ذهنش ماندگار شود که تصمیم بگیرد باز هم به شما برگردد یا بهتر از آن، شما را به دیگران معرفی کند. در اینجا است که موفقیت شما در بازار آغاز می‌شود. تداوم این موفقیت و تقویت آن باز هم به ارائه محصولات و خدمات بعدی شما بستگی دارد.